Mousso-espiralo-rufo
Tortella squarrosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle squarreuse.
Descripcioun :Aquelo mousso, bessai la pu coumuno de Prouvènço cauquiero, se vèi d'en pertout dins li garrigo, subretout sus lou sòu e peréu la roco. Fai de gràndi tepiero que se destacon eisadamen (bèn pèr lou belèn), ounte li fueio soun proun torso un cop seco. Li fueio soun rufo, verdo à jaunastro, à baso larjo qu'enguèno la tijo. Fai raramen d'espouroufite, pu souvènt en mountagno.
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella, mai la baso di fueio permés de se pas engana.
Port : Acroucarpo
Taio : 3 à 5 cm
Fueio : 3 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 1 tour, 32 dènt
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Sòu
- Roco
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico-mediterrano
Ref. sc. : Tortella squarrosa (Brid.) Limpr., 1888
(= Pleurochaete squarrosa (Brid.) Lindb., 1864 = Barbula squarrosa Brid., 1827 )
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753